verduidelijken hoe neen te kunnen zeggen en minder
onzekerheid en vrees te laten doorklinken. Je kan samen
overlopen welke valabele en bruikbare nee-antwoorden
op uitnodiging tot druggebruik voor hem of haar zouden
kunnen zijn. Zoals er al overheen, geen trek in, allergisch
voor, liever een ..., geen interesse voor, geen zin om ge-
zondheid of conditie te verknoeien, zich niet laten ge-
bruiken, geen vertrouwen in, onbetrouwbaar middel, al
geprobeerd maar zei me niets, voor iets anders te vinden
maar niet voor dat, kies zelf wel wat ik wil, beslis zelf wel
wat ik niet wil, heb voor mezelf eerder beslist hier niet
aan mee te doen, heb geen zin om drugs het van mij te
laten overnemen, weet toffere dingen om mijn geld aan
te spenderen, geen kick nodig om een kick te krijgen, ik
kan zonder en jij?, wil het een tijdje rustig aan doen, geen
zin in problemen, denk niet dat iedereen hier ook wil,
ben net aan het 'afkicken', vraag een ander, ik verkies
ander 'spul', je mag de mijne hebben, je mag in mijn
plaats, vrienden laten iedereen vrij wat te verkiezen.
Hoe zelfzekerder en minder vrees voor afwijzing wordt
getoond, hoe krachtiger dit kan uitwerken met minder
kans op ongunstige neveneffecten. Dit kan je als ouder
ondersteunen door hulp bij het ontwikkelen van een po-
sitief zelfgevoel en voldoende zelfvertrouwen.
Ook kan je trachten de groepsdruk te beïnvloeden. Hier-
toe kan je opvolgen of leeftijdgenoten elkaar niet te
sterk op een ongunstige wijze beïnvloeden, mogelijk met
druk, dreiging, dominantie, afhankelijkheid, uniformiteit,